1224
Sa paj ka konsèrné lannen 1224 di kalandriyé julyen.
Évènman
[chanjé | Chanjé wikikod]- 6 janvyé : kouronnman di règn d'Abd al-Wahid, kalif Almohad-a à lanmò-a di so piti-névé Yusuf al-Mustansir. Dé révòlt ka éklaté annan tout lanpir almohad-a. An Lèspagn, Abdallah-Adil sa proklamé kalif, tandi ki cheik maroken-yan ka dépozé Abd el-Ouahid, 8 sèptanm.
- Gengis Khan sa mèt di lanpir-a di Khârezm. I ka charjé musulman-an Mahmud Yalawatch di administrasyon-an é di fiskalité irbenn-an an rot Lazi. So tiboug Masud Yalawatch ké siksédé li (mouri an 1289). Gengis Khan ka pasé été-a annan léjyon-an di Irtych-a épi ka rantré an Mongoli o prentan 1225.
- Jalal ad-Din, ki chasé di Delhi pas li konploté kont so lot ka rantré an Iran koté li ka roupran posésyon di léritaj-a di so papa annan konvatan bò'd lwès-a. Annan Khorasan ké Afghanistan, péyi-a sa dépéplé pa envazyon mongol-a é sa dannyé-ya pa menm enstalé di garnizon annan fòrtérès-ya ka priz. Djala ad-Din ka parvini à fè so kò proklamé soultan pa gouvèlnò saljûqid-ya di Kirmân é di Fars, ka chasé so frè Ghiyâth ed-Dîn d'Ispahan épi ka ataké Azerbaïdjan, ka pran Tabriz é ka détroné souvren-an Uzbek.