Kaoutchou (matéryo)
Kaoutchou sa roun matéryo ki pouvé fika òbténi swé pa transfòrmasyon di latèks ki sékrété pa sèrten véjétal (pa lègzanp, évéya), swé di fason sentétik à partir di monomèr isou d’idrokarbir fosil. I ka fè parti di fanmi-a dé élastomèr.
Kaoutchou natirèl-a (sig NR, natural rubber) sa roun polizoprénoyid. Chéma réyaksyonèl ki ka korèsponn à fòrmasyon-an di NR, ki ka itilizé fotosentèz-a, sa trè konplèks.
Istwè[chanjé | Chanjé wikikod]
Istwè-a di kaoutchou ka koumansé byen anvan finisman-an di xve syèk lòrdké à laswit-a dé Grann dékouvèrt, Éropéyen-yan koumansé à òbsèrvé, an Amérik santral é an Amérik di Sid, izaj sékilèr-a ki ka fè popilasyon otoktonn-yan di roun matchè alò enkonnèt an Éròp. Ka provini di latèks isou di diférant plant - don évéa é gayil -, Amérendjen-yan ka konfèksyonnen dé lòbjè kouran, ki fabriké pa moulaj asou larjil : bal, twèl andjwit, tòrch, ki yé ka randé étanch an pasan yé annan lafimen-an.