Senjòrj
Senjòrj-Loyapòk | |||
---|---|---|---|
| |||
Administrasyon | |||
Péyi | Lagwiyann (Lafrans) | ||
Mèr | Georges Elfort | ||
Démografi | |||
Jantilé | Senjòrjwè | ||
Popilasyon | 3 960 zab. (2014) | ||
Dansité | 1,7 zab./km² | ||
Jéyografi | |||
Altitid | Min. 0 m – Max. 382 m m. | ||
Siperfisi | 2 330 km² |
Senjòrj (nonmen lokalman Senjòrj-Loyapòk) sa roun koumin fransé, ki sitchwé annan départman-an di Lagwiyann.
Jéyografi
[chanjé | Chanjé wikikod]Sitchwasyon
[chanjé | Chanjé wikikod]Lokalizasyon
[chanjé | Chanjé wikikod]Senjòrj sa roun koumin di Lagwiyann, an Lanmérik di Sid, ki sitchwé à 189 km pa larout o sid-lès di Kayenn. Li ka trouvé so kò asou lariv gòch-a di Loyapòk, flòv-a ki ka konstitchwé frontchè-a ké Brézil-a don bouchou-a ka trouvé so kò à 60 km pli o nò. Koumin brézilyen-an di Oiapoque ka fè li fas, asou lariv opozé.
Klima
[chanjé | Chanjé wikikod]Klima sa di tip ékwatoryal. Li ka karagtérizé so kò pa 2 sézon prensipal, roun sézon imid aprògsimativman di désanm à jwiyé, ké roun sézon sèk di out à novanm. Tanpératir mwéyen-an sa di 26,9 °C. A roun klima cho mé imid, sa ki ka bay lenprésyon-an di mwétò. Présyon atmòsférik-a sa toujou ba. Van-yan sa rar. Lapli-ya près kotidjennman an sézon imid pou roun total anniyèl di anviron 3 400 mm. Lè cho ka charjé so kò an limidité é ka konnèt oun mouvman asandan. Ké laltitid-a, i ka prodjwi so kò roun roufrédisman ki ka provoké dé lapli ki souvan vyolan.
Kour dilo-ya ganyen souvan dé débi enpòrtan. Sòl-ya sa lésivé é ka bay larjil latéritik-a di koulò rouj (akoz di prézans-a di ògsid di fèr), ròt minéral solib-ya (an partikilyé baz-ya) ki té antrennen. A jénéralman dé sòl pov. So véjétasyon natirèl sa danbwa dans (oben lajenng).
Vwè di kouminikasyon ké transpò
[chanjé | Chanjé wikikod]Vwè routché
[chanjé | Chanjé wikikod]Lavil-a sa désèrvi pa larout nasyonnal 2 dipi 2003. Anvan Senjòrj té izolé é donk inikman agsésib an lavyon. Linik lagsé routché-a té roun mové lapis koté brézilyen ki nou té ka atenn apré franchisman di Laprouwag an bak. Konstrigsyon-an di pon asou Loyapòk ant Brézil ké Senjòrj-Loyapòk sa tèrminen dipi jwiyé 2011, mé li fika inogiré ki 18 mars 2017, ki louvri 20 mars 2017 ké kanmiyon, bis ké tagsi pa pwé toujou anprenté li.
Tranpò aéryen
[chanjé | Chanjé wikikod]Laérodronm di Senjòrj-Loyapòk, ki pannan bokou lannen sèrvi di lyannaj ké Kayenn, pli fika otorizé o lavyon dipi fronmitir di lapis-a, men li toujou rété itilizab pou lélikòptèr-ya.
Lirbannism
[chanjé | Chanjé wikikod]Nou ka routrouvé roun èstil kriyòl annan diféran batiman ké roun èstil modèrn é épiré pou batiman administratif-ya.
Tòponnimi
[chanjé | Chanjé wikikod]Non-an di koumin-an ka provni di 2 konpozan ki sa di roun pa prézans-a di Loyapòk é di ròt pa, oun rézon istorik. Lò di konstrigsyon-an di légliz di vilaj sa lédifis rélijyé té bay so non o vilaj. Bangna-ya té dékouvri lò di krézman dé fondasyon roun pyès di lanmonnen olandé ki ka rouprézanté Sen Jòrj.
Listwè
[chanjé | Chanjé wikikod]Vilaj-a ka dwèt so lorijin à kréyasyon-an o xixe syèk di roun bangn don li ka sibzisté pyès tras atchwèl, kontrèrman à sa-a di montangn di lajan. Annéfè, sa fika èspliké pa fèt-a ki li té antchèrman konstrwi an bwa. Légliz di vilaj sa sèl tras vizib di travay di sa fòrsa-ya di Répiblik-a.
Popilasyon ké sosyété
[chanjé | Chanjé wikikod]Démografi
[chanjé | Chanjé wikikod]Lévolisyon-an di nonm di zabitan sa konnèt atravè rousansman-yan di popilasyon-an ki éfègtchwé annan koumin-an dipi 1961, pronmyé rousansman pòstéryò à départmantalizasyon-an di 1946. À pati di 2006, popilasyon légal-ya dé koumin sa pibliyé anniyèlman pa Insee-a. Rousansman-an ka roupozé dézòrmè asou roun kolèk di lenfòrmasyon anniyèl, ki ka konsèrnen sigsésivman tout téritwè kouminal-ya o kour di roun péryòd di senk lannen. Pou koumin-yan di mwen di 10 000 zabitan, roun ankèt di rousansman ki ka poté asou tout popilasyon-an fika réyalizé tout senk lannen-yan, popilasyon légal-ya dé lannen lentèrmédjèr ki fika kant à yé èstimen pa entèrpolasyon oben èstrapolasyon. Pou koumin-an, pronmyé rousansman ègzostif ki ka antré annan kad-a di nouvèl dispozitif té réyalizé an 2007.