Sumer
Sumer sa roun réjyon sitchwé à ègstrenm sid-a di Mézopotami antik-a (atchwèl Irak), ki ka kouvri oun vas plenn parkouri pa Tig-a ké Éfrat-a, bòrdé, o sidès, pa golf Persik-a. Oun enpòrtant sivilizasyon dévlopé so kò à konté di finisman-an di IVe milénèr anv. J. K. douran IIIe milénèr anv. J.‑K. Nou ka distengé plizyò faz majò andan listwè-a di Mézopotami-a di Sid : péryòd-a d'Uruk final (b. 3400 - 3100 anv. J.-K.), péryòd-a dé dinasti arkayik (b. 2900 - 2340 anv. J.-K.), anpir-a d'Akkad (b. 2340 - 2190 anv. J.-K.) é trwazyèm dinasti-a d'Ur (b. 2112 - 2004 av. J.-K.).